PHAIDROS

Phaidros

Platon'un eseri Phaidrosta anlatılan mısır mitosunda Theuth yazıyı Thamos'a sunar ,Thamos yazının insanları geliştirmeyeceği aksine yazının bilgeliğin hakikatini değil,görüntüsünü sunduğunu söyler.Dolayısıyla metnin bu kısmı yazının insanın hakikat arayışında etkili olup olmayacağına yönelik bir tartışmanın hareket noktasını oluşturur.

Tarih boyunca icatlar,bir şeyleri kolaylaştırdığı gibi bir şeylerden de mahrum bırakmıştır.Misalen arabanın bulunması günler boyunca yapılan bazı zamanlarda zevkli anlar yaşatan bazı zamanlarda da zorluklar yaşatan yolculuk maceralarını kısaltmıştır.Ama kimse arabanın bulunması kötü olmuştur dememiştir.Kar,zarar ve amaç oranları buluşun yarar sağlayıp sağlamadığını gözler önüne serecektir.Her yenilik bir vazgeçiştir.Yazı bilgilerin nesillerden nesillere taşınmasını ,kalıcılığını sağlarken hoca öğrenci arasındaki ruhsal bağı zayıflatabilir vb.ama yarar zarar oranlaması yaptığımızda yararının zararından daha fazla olduğunu görebiliriz. Kaldı ki yazı sayesinde bir tarih literatürüne sahibiz .Yazı insanlık tarihinde bir dönüm noktası olmuştur.Thamos "bilge olmayıp da bilgeymiş gibi göründükleri için ,pek çok konuda cahil ve geçimsiz kişiler olup çıkacaklardır"demiştir.Her kolaylık yanında bir zorluk veyahut eksiklik her zorluk da yanında bir kolaylık getirir.Araçların amaçları dışında kullanılması problemi insanoğlunun oluşumundan itibaren süregelen bir meseledir.Hiçbir gelişme sadece pozitif etki yaratmamıştır.İlaçlar gibi ;zararsız ilaç yoktur ama olasılık olarak yararı zararını gölgede bırakıyorsa kullanılmalıdır.Ayrıca yazının kullanılmaması ,insanı araç olarak baz alan bir gelişim projesi oluşturulması savaş ,kıtlık vb. durumlarda bilgelerin yok olmasıyla tüm kültürel kazanımların yok olmasına neden olur ki bu bir felaket olur.Gelişim sağlanamaz devamlı sıfırlanmalar olur.Bir önceki çağın bilgi birikimi bir sonraki çağa sağlıklı bir şekilde aktarılamaz.Ayrıca sözlü kültür iyi bir senet taksimini gerektirir.Sıhhati meçhul pek çok bilgi karmaşası topluluğu oluşması kaçınılmazdır.Sözün kaynağının bulunması daha zorken ,yazının kaynağının bulunması çok daha kolaydır.

Tüm bu bağlamları değerlendirdiğimizde gelişim ve değişim kaçınılmaz yaşam unsurlarıdır.Zaman değişir ,mekan değişir ama insan bilinci değişmemişse hiçbir şey değişmez.İnsanın araçlara yüklediği mana ve görev yaşamı yönlendiren temel prensiptir.Hayat=bakış açısı.Bakış açısı = hayat.